avatar
Куч
340.34
Рейтинг
+132.36

Najmiddinov Ahmadjon Rahmatovich

Мақолалар

Teaching writing reproductions

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

In order to develop language fluency, students are taught to summarize and retell what they have read. According to widely accepted methodological principles, these ‘reproductions enables students to present their ideas using standard forms, to enrich their vocabulary, promote the development of logical thinking and curiosity, widen their horizons, teach them to work independently and help them to overcome learning difficulties.


         These reproductions are undoubtedly of great importance, as they help learners develop skills. Why then are students so unenthusiastic about this work?


Инглиз тилида сўз туркумларини чегаралаш муаммолари

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Ҳар бир тил минглаб лексемаларга эга. Уларни тасвирлаётганда ёки изоҳлаётганда ҳар бирини алоҳида таҳлил қилиш мумкин ёки мавҳум хусусиятларини ҳисобга олиб уларни гуруҳларга бирлаштириш мумкин. Тилшунослар икки усулни ҳам тадбиқ этиб кўришди. Луғат, умуман олганда, индивидуал лексемаларни тасвирласа, грамматик китоб лексемалар гуруҳлари билан шуғулланади (одатда улар сўз туркумлари деб аталади). Кўп йиллар мобайнида грамматик олимлар сўз туркумларини ўрганиб келишаётган бўлсада, ҳали-ҳанЎз ўзига яраша очилмаган қирралари пайдо бўлмоқда.


Боғловчи феъллар семантикасини таҳлил қилишда майдон назариясининг қўлланилиши

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Лингвистик таҳлилнинг асосий мақсадларидан бири бу — таҳлил жараёнида ҳар бир нарсанинг моҳиятини шу нарсанинг ўзига ўхшаш, айни вақтда ундан фарқ қиладиган ва ҳатто, унга зид келадиган нарсалар билан бўлган муносабатини очиб беришдир. Тил бирликларининг ўхшашлик (paradigmatic), кўшничилик (syntagmatic) ва поғоналилиги (hierarichal) каби асосий муносабат турлари, уларнинг моҳияти ҳақида батафсил гапириб ўтмасак ҳам бўлаверади. Тизимнинг қонуниятлари, тилни система сифатида ўрганиш усуллари билан танишишдан асосий мақсад,  инглиз тилидаги ҳаракатни билдирувчи феъллар семантикасини чуқур ўрганиш ва мазкур маънони ифода этувчи лексемаларни систематик нуқтаи назардан ўрганиш йўлларини белгилаб олишдир.


The use of grammar games

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

The advantages of using games. Many experienced textbook and methodology manuals writers have argued that games are not just time-filling activities but have a great educational value. W. R. Lee holds that most language games make learners use the language instead of thinking about learning the correct forms. He also says that games should be treated as central not peripheral to the foreign language teaching programme. A similar opinion is expressed by Richard-Amato, who believes games to be fun but warns against overlooking their pedagogical value, particularly in foreign language teaching. There are many advantages of using games. "Games can lower anxiety, thus making the acquisition of input more likely" (Richard-Amato).


ҲАМКОРЛИК САМАРАСИ

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

   Фарғона вилоятида Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2012 йил 10 декабрдаги «Чет тилларини ўрганиш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги Қарори ижросини таъминлаш юзасидан бир қатор ижобий натижаларга эришилмоқда. Таъкидлаш керакки, вилоят халқ таълими бошқармаси Методик маркази ҳамда Қўқон давлат педагогика институти инглиз филологияси факультети педагоглар жамоаси билан ҳамкорликда жойларда ўтказилаётган турли мавзулардаги ўқув-семинарлари, давра суҳбатлари ва «Маҳорат мактаби» тадбирлари давомида умумтаълим мактаблари ўқитувчиларига чет тили фанини ўқитишда методик ёрдам бериш, уларнинг педагогик маҳорати ва малакасини ошириш, замонавий педагогик ва ахборот-коммуникация технологияларидан самарали фойдаланган ҳолда ўқитишнинг илғор услубларини кенг жорий этиш, чет тилида яратилаётган дарсликлар, ўқув-методик қўлланмаларни тажриба-синовдан ўтказиш шароитларини яратиш борасидаги долзарб вазифалар, эришилган ютуқлар, мавжуд муаммолар ва уларнинг ечимлари борасидаги фикр-мулоҳазалар, таклиф ва тавсиялар атрофлича ўрганиб чиқилмоқда.


Мусиқа таълими жараёнида миллий урф-одатлар ва анъаналар воситасида соғлом авлод маънавий маданиятини шакллантириш

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Истиқлол туфайли ҳалқимизнинг миллий урф-одатлари кенг ривож топиб, ҳаётимизга сингиб бормоқда. Ўқувчи ёшларимиз бундай урф-одатларимизни ва турли мусиқий тадбирлар ўтказиш қоидаларини, аввало оилада бобо-бувилар, ота-оналар ва ўқиш жараёнида эса мусиқа фани бўйича устоз-ўқитувчилардан ўргана боришлари мақсадга мувофиқ бўлади. Бу ўринда, мусиқа фани ўқитувчисининг ўрни ва ролини аниқ тасаввур қилишлари муҳимдир. Зеро, миллий урф-одатлар, анъаналар маънавий маданият мезонини ташкил этади ва улар ҳар бир шахснинг маънавий қиёфасини акс эттирувчи ойнадир.Бу борада таълим жараёни билан тарбияни узвий алоқада олиб бориш ўта муҳимдир. Шу ўринда анъана, миллий урф-одат, удумлар ҳақида баъзи таърифларни келтиришни лозимдир. Анъана – лотинча традиция – “узатиш” деган сўздан олинган бўлиб, у кенг маънода авлоддан-авлодга мерос бўлиб ўтадиган, жамоатчилик фикри билан қўриқланадиган, ижтимоий аҳлоқ ва муносабатларнинг умумлашган меъёрлари ҳамда тамойиллари йиғиндисидир.


Қўқон қўшиқчилиги мактаби дарғаси

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Ҳўқанди Латиф азал-азалдан санъаткорлар макони бўлиб келгани барчага маълумдир. Фарғона  водийсининг йирик савдо, маданият ва маърифат марказларидан ҳисобланган Қўқон ўзининг 2000  йилдан зиёд тарихи давомида халқимиз учун юзлаб маданият, санъат арбоблари, ёзувчи, шоир ва  халқ ҳунармандларини етиштириб берган кўҳна ва айни дамда навқирон шаҳар ҳисобланади. Қўқонда  адабиёт, санъат ва маданият гуркираб ўсди ва ривож топди. Бунинг асосий сабаби, Қўқон  халқининг ўз Юрти ва Ватанига бўлган фидоийлиги, миллати ва динига бўлган содиқлиги, шунингдек, ўз миллий урф-одатлари, қадриятлари ва маънавиятига бўлган  эътиқодлари, адабиёт, санъат  ва  маданиятга бўлган чексиз ҳурмат ва эҳтиромларидир.Мозийга  назар  ташласак, Қўқон  ўтмишда Ўрта Осиёда йирик маданият ва маърифат маркази бўлиш  билан бирга, миллий  халқ  томоша санъати ривож топган масканлардан биридир. Тамарахоним, Наби Рахимов,  Халима  Носирова, Лутфихоним Саримсоқова, Рахимахон Мазоҳидова, Хамза  Умаров, Қурбон Назаров,  Сабохон Каримова, Мадамин Жўраев, Довудхўжа Ғофуров, Ойша Жўраева, Пўлатой Рахмонова, Махбуба Мансурова, Валижон Ҳамроев, Занжирали Мирзатов, Комилжон Баратов, Мақсудали  Мансуров, Азимжон Азизов, Олимжон Салимов, Мавлонжон Қурбонов, Хурсаной Умарова,   Нематжон   Шерқўзиев, Обид  Хасанов, Шафоатхон  Рахматуллаева.


“NEW YEAR WONDERS”

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti Filologiya fakulteti ingliz tili va adabiyoti yo’nalishi III “A” guruh talabalari tomonidan “NEW YEAR WONDERS” mavzusida Yangi yil tadbiri o’tkazildi.


Tadbirni ochib berish uchun ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo’yicha dekan o’rinbosari A. Najmiddinovni so’zga taklif qilindi. A. Najmiddinov so’zga chiqib, barchani kirib kelayotgan Yangi yil bayrami bilan tabrikladi va o’z tilaklari bildirib, tadbirni ochib berdi.


Hamkorlik

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

    2014 — yil 19 -dekabr kuni Qo'qon Davlat Pedagogika insituti «Umumiy tarix» kafedrasi bilan Farg'ona viloyati O'zbekiston tumani 26 -umumiy o'rta ta'lim maktabida hamkorlikda amaliy o'quv-seminari o'tkazildi. Amaliy o'quv-seminarida QDPI  o'qituvchilari  T.  Madaminov,  T.  Nuriddinov,  R.  Qodirov,  R.  Holmatov   R Ahmedova, Z. Esonov, A. Amanov, B. Qodirov, 26 — maktab tarix fani o'qituvchilari S. Otaqulova, N Zohidova, G.Mahmudova 9 «A» sinf o'quvchilari  qatnashdilar.


Мантиқан тўғри фикрлашнинг баъзи жиҳатлари

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Мамлакатимиз Президенти И.А.Каримов  “Тарихий хотирасиз келажак йўқ” номли асарларида комил инсоннинг хусусиятларига тўхталиб, “У ҳар бир нарсани ақл, мантиқ тарозисига солиб кўради. Ўз фикр-ўйи, хулосасини мантиқ асосида қурган киши етук одам бўлади” деб кўрсатиб ўтганлар[1]. Демак, кўриниб турибдики,  миллий мафкурамизнинг асосий ғояларидан бири – комил инсонни шакллантиришда мантиқан тўғри фикрлашни ўрганадиган ва ўргатадиган мантиқ фанининг ўрни беқиёс. Бу ҳолат мантиқий тафаккур маданиятини ривожлантириш борасидаги амалий фаолиятни кенг йўлга қўйиш ҳамда илмий изланишлар олиб боришни тақозо этади. 


“Ёшлар орасида жиноятчиликка қарши кураш”, “Гиёҳвандлик, ичкиликвозлик ва заҳарвандликнинг ижтимоий-салбий оқибатлари” ва “Диний экстремизм ва терроризмга қарши кураш”

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Ўзбекистонда мустақиллик қўлга киритилган дастлабки кунлардан бошлаб жамиятда барқарорликни таъминлаш, фуқароларнинг тинчлиги ва осойишталигини асраш устувор вазифалардан бирига айланди. Ушбу вазифаларни бажарувчи давлат органлари тизимида ички ишлар органлари, хусусан унинг профилактика хизмати ҳуқуқий мақоми, ўз фаолиятини кенг жамоатчилик билан узвий ҳамкорликда амалга ошириши жиҳатидан алоҳида муҳим ўринга эгадир. Бугунги кунда ёшларимизни ҳар томонлама баркамол инсон бўлиши учун асосий қомусимиз Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 41-моддасида: «Ҳар ким билим олиш ҳуқуқига эга. Бепул умумий таълим олиш давлат томонидан кафолатланади.


ЁШЛАР ВА ДАВР

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Ҳар бир жамиятнинг келажаги унинг ажралмас қисми ва ҳаёти! зарурати бўлган таълим тизимининг қай даражада ривожланганлиги билан белгиланади. «Маънавиятни шакллантиришга бевосита таъсир қиладиган яна бир муҳим ҳаётий омил — бу таълим-тарбия тизими билан чамбарчас боғлиқдир.… Шуни унутмаслигимиз керакки, келажагимиз пойдевори билим даргоҳларида яратилади, бошқача айтганда, халқимизнинг эртанги куни қандай бўлиши фарзандларимизнинг бугун қандай таълим ва тарбия о.шшига боғлиқ», — деб таъкидлайди Президент И.А.Каримов.


Ommaviy axborot vositalarida milliy g`oya va mafkura targ`iboti.

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Axborotni keng jamoatchilikka  yetkazib beruvchi matbuot, radio, televidenie kabi hodisalarni o`zida birlashtiruvchi ommaviy axborot (OAV) jamiyat hayotiga ulkan ta`sir o`tkazish quvvatiga ega. Qanday katta kuchga ega ekanini ularga nisbatan “to`rtinchi hokimiyat” atamasi qo`llanilishida ham ko`rish mumkin.


     OAVning ta`sir kuchi beriladigan materiallarning tezkorligi, ko`tarilayotgan masalalarning dolzarbligi hamda tahliliylik darajasiga  va mavjud muammolarning samarali yechimlarini taklif etishga ko`p darajada bog`liq bo`ladi.


Dunyoning mafkuraviy manzarasi

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Dunyoning mafkuraviy manzarasi deganda, jamiyat taraqqiyoti qonunlari, uning rivojlanish tendentsiyalarini muayyan ijtimoiy guruh, etnik birliklar, siyosiy kuchlarning o`ziga xos manfaatlaridan kelib chiqib talqin qilish va unga asoslangan holda insoniyat istiqbolini belgilashga qaratilgan mafkuraviy tizimlar majmui tushuniladi.


Tarix o`zga xududlarni zabt etish maqsadida olib boriladigan harakatlar doimiy takomillashib, qo`llanadigan  usul va vositalar  mukammalashib borganini ko`rsatadi. Bugungi kunda esa ushbu vositalarning miqdoriy  va sifatiy ko`rsatkichlari  yanada murakkab xarakter kasb etmoqda.


МИЛЛИЙ ИСТИҚЛОЛ ҒОЯСИ - ЎЗБЕК ХАЛҚИ ХАЁТИНИНГ АСОСИЙ ТАМОЙИЛИ

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Кўпмулкчиликка асосланган бозор иқтисодиётини жорий қилиш орқали Ўзбекистонда яшайдиган барча инсонлар учун миллати, тили ва динидан қатъи назар, муносиб ҳаёт шароити яратиб бериш, ривожланган демократик мамлакатлардаги каби кафолатланган турмуш даражаси ва эркинликларни таъминлаш — давлат сиёсатининг мазмун-моҳиятини ифодалади.


ГЕОСИЁСИЙ ЖАРАЁНЛАРНИНГ МАФКУРАВИЙ МУНОСАБАТЛАРГА ТАЪСИРИ

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

ХХ асрга келиб жаҳон ҳамжамиятининг дунё миқёсидаги алоқалари интенсив тус ола бошлади. Давлатлар, айниқса йирик давлатлар ўртасидаги зиддиятлар ўзининг қарама-қарши томонига оғишида геосиёсатнинг таъсири улкан бўлди. Бу сиёсат ўз навбатида тарафкашлик мафкурасини шакллантирди. Натижада миллий ўзликни англаш миллий мафкураларга зўр эҳтиёжни пайдо этиб, сиёсатдаги ғарбпарастлик майллари инқирозга учради. ХХ аср сўнгида рўй берган улкан ижтимоий-сиёсий ўзгаришлар, икки қутбли дунёнинг барҳам топиши натижасида нисбий мувозанатнинг бузилиши жаҳоннинг мафкуравий манзарасини тубдан ўзгартириб юборди.


МУСТАҚИЛ ЎЗБЕКИСТОНДА ҒОЯВИЙ – МАФКУРАВИЙ ЖАРАЁНЛАРНИНГ ЮКСАЛИШИ

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Ҳозирги замон ижтимоий фанларида энг кенг тарқалган нуқтаи назарга кўра, мафкура борлиққа бўлган қарашлар мажмуаси, уни англаш, ўзлаштириш ҳамда маълум индивидлар, гуруҳлар, синфлар, миллатлар, инсоният каби ижтимоий муносабат субъектлари манфаати, мақсади ва қадрияти йўлида уни ўзгартиришга уриниш билан узвий боғлиқ. Мафкура (араб. — фикрлар мажмуи, нуқтаи назарлар, эътиқодлар тизими) – муайян ижтимоий гуруҳ ё қатламнинг, миллат, жамият ёки давлатнинг манфаатлари, орзу-истак, мақсад ва интилишларини, ижтимоий-маънавий тамойилларини ифода этадиган ғоявий-назарий қарашлар ҳамда уларни амалга ошириш усул ва воситалари тизимидир. Унда манфаатлари ифодаланаётган куч ва қатламларнинг ўтмиши, бугунги куни ва истиқболи ўз ифодасини топади.


МИЛЛИЙ ҒОЯ – МАЪНАВИЙ ЮКСАЛИШ АСОСИ

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Қадимдан кишилик жамияти пайдо бўлгандан бошлаб, инсонлар кундалик фаолиятида ривожланиб, такомиллашиб борадиган муайян ғояларга таяниб иш кўради. Homa sapiens – яъни миясида ривожланган нутқ маркази шаклланган ва фанда ақлли одам номи билан юритиладиган, ҳозирги физиологик тузилишига ва ақлий салоҳиётига эга бўлган индивидлар том маънода жамият бўлиб яшашга ўтгач, маънавий-ахлоқий қадриятлар асосида фаолият йўналишини белгилаш хаёт-мамот масаласи бўлиб қолди. Олам ва унда одамнинг ўрни нималигини англаб олиш учун борган тарихий изланишлар натижасида дунёнинг турли мамлакатлар, минтақаларида дастлаб бир-бирига боғлиқ бўлмаган ҳолда методологик дунёқараш ўзига хос шаклларда вужудга келди. Бироқ, унниг асосида дунёда кўзга кўринмас сехрли кучлар борлиги, улар билан рухий алоқа ўрнатиш орқали одамлар ўз тақдирларини яхшилашлари мумкин деган ғоя ётади.


ГЛОБАЛЛАШУВ ЖАРАЁНИДА ҒОЯВИЙ ТАЖОВУЗЛАРГА ҚАРШИ КУРАШ

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Ҳаётда юксак ғояси,  эзгу  орзу-интилишлари  бўлмаган  одам  фақат табиий эҳтиёжлар доираси билан чегараланиб қолади. Ғоясизлик маънавияти тубан, иймон-эътиқоди суст, мафкураси бузуқ кимсаларни юзага келтиради. Ўз ўтмиши ва насл-насабини билмаслик, тарихий хотирани унутиш ҳам Ғоясизликнинг бир кўринишидир. Бундай кимсалар ўз ота-онасига қўл кўтариши ҳам, ўз Ватанини сотиши ҳам мумкин.


ҒОЯВИЙ ЗИДДИЯТЛАР – МАФКУРАВИЙ БЕҚАРОРЛИКНИНГ АСОСИ

Qo'qon Davlat Pedagogika instituti
Илм-фан

Инсоният ўзлигини англай бошлаган замондагина ғоявий зиддиятларни демократия ва плюрализм тамойили асосида ҳал қилиш имкониятлари пайдо бўла бошлади. Масалан, Президент Ислом Каримов томонидан юксак мафкуравий маданиятни мужассам этган ғояга қарши ғоя, фикрга қарши фикр, жаҳолатга қарши маърифат билан курашиш ҳақидаги  тамойилнинг илгари сурилиши ана шу мақсадга йўналтирилган эди.